Şehirlerin etki alanı nedir?

 ŞEHİRLER VE ETKİ ALANLARI

Şehirlerin gelişmesinde önemli paya sahip olan faali­yet türü o şehrin asıl fonksiyonunu belirler. Bazışehir­ler ise aynı anda birden fazla fonksiyona sahip olabilir. Şehirler çeşitli faaliyet ve hizmetleri kendinde topla­mıştır. Bunlarla dar veya geniş alanları etkiler. Ayrıca şehrin etki bölgesiyle bir bütün oluşturan ve gelişen yerleşmeler ortaya çıkmıştır. Şehirsel fonksiyonlar şe­hirleri çevrelerine göre bir cazibe merkezi hâline getir­miştir. Bundan dolayışehirler, çevresindeki nüfusu kendine doğru çeken bir özelliğe sahiptir.

DÜNYA'NIN BÜYÜK ŞEHİRLERİ NERE­DE KURULMUŞTUR?

 Dünya üzerinde değişik özelliklere sahip pek çok şe­hir bulunmaktadır. Ancak bazışehirler konumu, hinter­landı ve fonksiyonları sonucunda oldukça gelişmiş, Dünya'daki sayılışehirler arasında yerini almıştır. Dün-yadaki büyük şehirlerin özellikleri incelendiğinde, bu şehirlerin genellikle orta kuşakta yer aldığı görülmek­tedir. Bunlardan bazıları deniz kıyısında olup hinterlandıyla bağlantısı kolaydır. Bazıları doğal güzellikleriyle insanları kendine çekerek etki alanı oluşturmuş, bazı­ları sanayi faaliyetlerinin âdeta merkezi konumuna gel­miş, bazıları da tarihi özelliklerinin etkisiyle Dünya'nın büyük şehirleri arasındaki yerini almıştır.

 

ŞEHİRLERİN FONKSİYONLARI VE ET­Kİ ALANLARI

 Aşağıda yer alan bazışehirlerin etki alanları ile etki alanlarının oluşmasında etkili olan fonksiyonların neler olduğunu inceleyelim.

Mekke

 Çöl ortasında kurulan bir şehir olmasına karşılık, İsla­miyet'le birlikte önem kazanmıştır. Bu özelliği ile sade­ce yakın çevresini değil, Dünya'daki tüm müslümanları etkisi altına almıştır. Her yıl Dünya'nın farklı bölgele­rinden yüz binlerce müslüman bu şehri ziyaret etmek­tedir.

 

Essen

 Avrupa'nın en büyük sanayi bölgelerinden olan Ruhr Bölgesindeki Essen şehri 18 yüzyılda küçük bir şehir iken çevresindeki geniş kömür yataklarına bağlı olarak gelişmiştir.

Şam

 Şam, geçmişte kervan yollarının üzerinde kurulan bir şehirdir. Günümüzde de gelişen ve değişen şartlara uyum sağlamış, ulaşım yollarıüzerinde bulunmanın avantajını kullanarak gelişimini devam ettirmiştir.

 

Marsilya

 Yunanlı denizciler tarafından kurulan Marsilya şehri, zamanla Vieux Limanı etrafında genişleyerek bugünkü hâlini almıştır. Günümüzde Akdeniz'in en büyük ticari kapasitesine sahip liman şehridir

 

Oxford

 Oxford eğitim hizmetlerinin ön plana çıktığı bir şehirdir. Bu özelliği şehrin özel bir karakter kazanmasını sağ­lamıştır. Oxford'ta yüksek düzeyde eğitim faaliyetleri yürütülmekte olup, Dünya'nın değişik bölgelerinden gelen öğrenciler burada öğrenim görmektedir.

Paris

 Fransa'nın idari ve siyasi merkezi olan Paris, 987 yılın­da Fransa'nın başkenti olmuş ve bu tarihten itibaren idari merkez olarak kalmıştır. Bununla birlikte Paris Dünya'nın moda merkezi durumundadır.

  Tokyo

 Japonya yer altı kaynakları yetersiz olmasına karşılık, yüksek teknolojiyi kullanarak Dünya'nın en önemli sanayi ülkelerinden bir hâline gelmiştir. Bunda başkenti olan Tokyo önemli rol oynamıştır. Demir yolu şebekesinin ülke dışına güçlü bir filo ile bağlanmış olması, gerek ham madde sağlanmasını gerekse Dünya pazarlarına erişilmesi açısından büyük kolaylık­lar sağlamıştır. Bu özelliği sanayi faaliyetlerinin Tokyo şehrinin çevresinde yoğunlaşmasında etkili olmuştur.

Kudüs: :Küresel-dini

İstanbul: :Küresel-sanayi ticaret

Bartın:Yöresel

Los Angeles: Küresel-sanayi ticaret

Londra: Küresel-sanayi liman

Moskova: Küresel-sanayi ticaret

Bakü:Bölgesel-maden

Yeni Delhi:Bölgesel

Kahire: Bölgesel-turzim-kültür