SAYFA 61
5-“Sen Varsın” ve “Koşuk” adlı metinler ile Bâkî’nin “Gazel”indeki ses ve ritim unsurlarını bulup defterinize yazınız. Farklı dönemlere ait bu metinlerde ki ses ve ritim anlayışlarını karşılaştırarak şiirlerin ya zıldıkları dönemde hâkim olan ses ve ritim anlayışlarını belirleyiniz.
Sen Varsın ve Koşuk'ta kullanılan HECE ÖLÇÜSÜ,Gazelde kullanılan ARUZ ÖLÇÜSÜ önemli ritm unsurlardır.Yine şiirlerde kullanılan uyaklar,vurgu ve tonlama önemli ritm unsurlarıdır.Sen Varsın ve Koşuk adlı metinlerde halk şiiri özellikleri hakimdir.Hece ölçüsü dörtlük nazım birimi halk şiirinin özellikleridir.Gazel ise Divan şiiri geleneğine ait bir şiirdir.Divan şiirinde ölçü olarak aruz kullanılır.Aruz divan şiirinin en önemli ritm unsurudur.
6-“Kahramanlık”, “Sen Varsın”, Bâkî’nin “Gazel” şiirlerinin temalarını inceleyiniz. Şiirlerde söyleyicilerin özelliklerini saptayınız. Şairler, şiirlerinde hangi özellikte söyleyicilere yer verdiğini aşağıya yazınız.
KAHRAMANLIK:Yiğitlik-Yiğitliği gönlünde duyabilen söyleyicilere hitap etmiştir.
SEN VARSIN:Beşeri aşk-Aşkı hisseden söyleyicilere hitap etmiştir.
GAZEL:Beşeri aşk-Aşkı hisseden söyleyicilere hayali sevgiliye ulaşmak isteyen söyleyicilere hitap etmiştir.
7-Etkinlik: Şiirde ahenk, ses akışı, söyleyiş, ölçü ve her türlü ses benzerliğiyle sağlanır. İncelediğiniz şii rlerde bulunan ahenk unsurları, aşağıdaki tabloda bulunmakta mıdır? Bulunanları işaretleyiniz.
| | Redif | Kafiye | İç Kafiye | Aliterasyon | Asonans |
| Kaldırımlar | Sında,üyorum | Ta:tam uyak r-yarım uyak | - | k | a |
| Ölümden Sonra | yok | :üyü:zengin u.ak;tam uyak | - | l | a |
| Ahu Gözlüm | imden | El:tam uyak El-emel:tunç uyak | - | y | a |
| Ekmek ve Yıldızlar | Yok | yok | - | z | a |
| Kahramanlık | tir | Mek:zengin uyak Demenk-emek:tunç kafiye | - | d | e |
| Sen Varsın | Dum,sen varsın | Oku:zengin uyak doku-oku-:tunç uyak | - | m | u |
| Koşuk | Adım | R:yarım uyak | - | r | a |
| Gazel (Bâkî) | lara saldun beni | A:yarım uyak | - | h | i |
8. Etkinlik: “Kaldırımlar” adlı şiirin temasına uygun bir hikâye yazmayı deneyiniz. Yazdığınız hikâyeyi sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
Örnek Hikaye
Eski arkadaşım Ahmetle kimsesiz bir sokak ortasında yürüyorduk.Hiç kimseler yoktu meydanlarda.Sonra pencereden bir çift göz gördük.Güzel bir kadına ait bir çift göz.O gözler bir anda kayboldu ve biz serseri kaldırımlarla baş başa kaldık bir anda.Kimsesiz bir sokağın ortasında soğuktan tir tir titriyorduk.Arkadaşım Ahmet de bir anda terk etti beni.Şimdi hepten yapayalnızdım.Üşüyordum ...
Yorum Gönder