11. sınıf yıldırım yayınları dil ve anlatım kitabı cevapları sayfa 51
SAYFA 51
4.ETKİNLİK
İncelediğiniz anılarda hangi anlatım türlerinden faydalanıldığını örnek ifadelerle aşağıdaki tabloda noktalı yerlere yazınız.
Atlı Tramvaylar | Ziya Gökalp |
Öyküleyici anlatım Söyleşmeye bağlı anlatım Betimleyici anlatım | Öyküleyici anlatım Söyleşmeye bağlı anlatım Lirik anlatım Betimleyici anlatım |
Bun dan evvel ki tramvaylar ne kadar iyi idi!.. Ye ri ne gö re yavaş ve ağır, yerine göre hızlı ve çabuk giderlerdi. Gâh dört atlı olurlar, insana gurur ve ih ti şam na mı na bir şey ler ge lir, gâh yokuşun ortasın da dururlar, akıl ve fik re mutluluk tanımanın ne kadar acı ola ca ğı görülürdü. .......... – Ma ki ne yi sı kış tır! – Diz gin le ri çek, be he rif!.. – At la ma!.. Par ça la nır sın!.. ............. ..... He nüz yol da, yo lun da, yo lun ca yü rü ye me di ği miz her iniş yo kuşlar da or ta ya çıkan gâh eli bay rak lı, gâh bo ru lu, köşk lü gi bi pır pır lı kı ya fet gi yen var da cı lar, şeh rin man za ra sı na az mı le ta fet ka tar lar dı? | Onu, Mütarekede tevkif edeceklerdi. Dostları “kaç” dediler. Güldü ve sustu. Ertesi sabah “Bekirağa Bölüğü” ne hapsettiler. Haftada iki gün ziyaretine giderdim. Demir karyolasının bir ucuna o otururdu, bir ucuna ben... — Ziya bey, demişler, fesiniz yere düştü... Göz ucuyla bile bakmadan: — Giderken alırım! diye sözüne devam etmiş.. ........ Benim gönlüm kış günü aç Kalan bülbül gibi muhtaç, Ruhum hasta, sensin ilaç, Beni dertten kurtar Tanrım! Nasıl? Vezninden, kafiyesinden. .......... O, arkasında ince çizgili bir entari, çıplak ayaklarında mercan terlikler, gelir, saatlerce, Türk mitolojisini anlatır. |
10. Atlı Tramvaylar ve Ziya Gökalp adlı metinlerde dilin hangi işlevinde ya da işlevlerin de kullanıldığını metin den örnekler göstererek söyleyeniz.
Göndergesel işlev
O za man lar ba sın di lin de kar şı lık lı ko nuş ma ya ağır ve ça buk iki şey ör nek ola rak gös te ri lir di:
Heyecana bağlı işlev
– Diz gin le ri çek, be he rif!..
– At la ma!.. Par ça la nır sın!..
– Ey vah! Hur da haş ol du lar!..
Şiirsel işlev
Karanlık bir gece, sabaha yakın,
Oğuzun üstüne çöktü bir akın,
Bu akın atadan kalma bir öçtü:
Yıldı Oğuzeli, batıya göçtü.
O za man lar ba sın di lin de kar şı lık lı ko nuş ma ya ağır ve ça buk iki şey ör nek ola rak gös te ri lir di:
Heyecana bağlı işlev
– Diz gin le ri çek, be he rif!..
– At la ma!.. Par ça la nır sın!..
– Ey vah! Hur da haş ol du lar!..
Şiirsel işlev
Karanlık bir gece, sabaha yakın,
Oğuzun üstüne çöktü bir akın,
Bu akın atadan kalma bir öçtü:
Yıldı Oğuzeli, batıya göçtü.
11. İncelediğiniz metinlerde anlatım bozukluğunun bulunup bulunmadığını belirleyerek -varsa- ilgili cümlelerdeki anlatım bozukluklarını düzeltiniz ve bunların nedenlerini defterinize yazınız.
ÖR:
Yerine göre yavaş ve ağır, yerine göre hızlı ve çabuk giderlerdi.
gereksiz sözcük kullanılmıştır. (ağır, çabuk) bun sözcüklere yakın anlamlı kelimeler zaten kullanılmıştır
Yerine göre yavaş , yerine göre hızlı giderlerdi.
Yerine göre yavaş ve ağır, yerine göre hızlı ve çabuk giderlerdi.
gereksiz sözcük kullanılmıştır. (ağır, çabuk) bun sözcüklere yakın anlamlı kelimeler zaten kullanılmıştır
Yerine göre yavaş , yerine göre hızlı giderlerdi.
5. ETKİNLİK
• At lı Tram vay lar ve Ziya Gökalp ad lı me tinler de geçen kelimelerin mecazi anlamlarını, çağrışım ve duygu değerlerini belirleyip bunlardan seçeceğiniz örneklerle bir tablo oluşturunuz ve bunu sınıf panosuna asınız.
Yorum Gönder